THONET SANDALYE
Bugün ve geçmişte, Thonet mobilyaları dünyanın dört bir yanındaki birçok insanın hayatının bir parçası olmuştur. Thonet mobilyaları, insanların buluştuğu, ağ oluşturduğu, dinlendiği veya mobil çalışmalar yaptığı her yerde bulunabilir, evlerde, bekleme alanlarında, salonlarda, ofislerde ya da kafelerde. Birçok insan için sadece iç tasarım objelerinden daha fazlası, tanıdık kültürel varlıklardır ve gerçekten zamansızdırlar ve miras olarak bırakılırlar. Endüstri tasarımının kültlerinden olan Thonet sandalyeler; on dokuzuncu yüzyılın ortalarından itibaren mobilya üretimini endüstriyelleştirmiştir. Thonet şirketi, tasarımı herkesin ulaşabileceği meblağlara sunarak çağdaş mekânın biçimlenmesinde öncü firmalardan biri olmuştur.
MICHAEL THONET VE BÜKÜLMÜŞ AHŞAP MOBİLYA
Thonet şirketinin kurucusu Michael Thonet 1976 yılında Renanya'nın Boppard şehrinde doğmuştur. Deri ustası babasının yönlendirmesi ile marangozluk sanatını öğrenmeye başlamıştır. 18. yüzyılın sonlarından itibaren mobilya üretiminin merkezi konumunda olan ve çevresi ormanlarla kaplı Boppard şehri; aynı zamanda on sekizinci yüzyılın ünlü mobilya üreticisi David Roentgen'in mobilya imalathanesine de ev sahipliği yapıyordu. Roentgen'in mobilya parçalarının üretimine getirdiği yenilikler ve satış teknikleri de ilerleyen zamanlarda Thonet'e örnek olmuştur.
Thonet'in tarihi, dolap yapımı ve marangozlukla uğraşan Michael Thonet'in 1819'da Boppard/Nehir Ren'de ilk atölyesini açmasıyla başlamıştır. Dönemin mobilyacıları sipariş üzerine üretimler yaparken Thonet kısa sürede fazla sayıda üretim yaparak mobilyaları daha ucuz fiyata satmayı amaçlıyordu. Bu hedefine yönelik olarak çalışmalar yapan Thonet; Meslek Birliği’ne verdiği 800 sandalye üretilmesi planlanan iş teklifinde şu ifadeleri kullanmıştır: “Bu gibi işler büyük gayretlerle yapılamaz, ancak fabrikaya uygun bir şekilde üretilebilir.”
Micheal Thonet, dönemin modası olan Biedermeier tarzında tasarladığı dolap, masa ve mobilyalar ile kısa sürede üne kavuşmuştur. 1830’larda Biedermeier tarzının kıvrımlı çizgilerini karşılayacak ahşap bükme tekniklerini denemeye başlayan Thonet, bu denemelerini ahşap kaplamaların üst üste yapıştırılması ve kalıp içinde sıkıştırılması ile gerçekleştirmiştir. Ahşap kaplamaların ve dikdörtgen çıtaların birbirine bağlanması ve sıcak tutkalla yapıştırılmasının ardından, dökme demir kalıplar içinde üretilen sandalyelerde hata payı en aza indiriliyordu. Ayrıca ahşap kaplamalarda yüzeyde değerli ahşap türleri kullanılırken, orta katmanlarda daha az değerli kereste türlerinin kullanılması ile maliyet düşürülüyordu. Geç Biedermeier Dönemi'nin mobilya formlarına uygun olan bu mobilyaların beğeni kazanması ile Thonet, ürünlerini patent ile korumak istemiş ancak tekniğin yeni olmaması gerekçesiyle başvurusu geri çevrilmiştir. Zaman içerisinde tekrar tekrar başvurması sonucunda 1841'de, başvuru Fransa tarafından kabul edilmiş ve Thonet patenti almıştır. Aynı yıl Koblenz'de açılan bir sergide mobilyaları yer almış ve Avusturya Devlet Şansölyesi Fürst Clemens von Metternich, Thonet ve mobilyaları hakkında bilgi sahibi olduğunda, Michael Thonet'i Viyana'ya taşınmaya ikna etmiştir. Böylece Thonet, Palais Liechtenstein'ın iç tasarımına katılma, bilgi ve becerilerini genişletme ve doğduğu şehirde sahip olmadığı bir ağ kurma fırsatı bulmuştur.
Ünlü marangoz, ahşap bükme tekniklerini araştırmaya devam ederken Neo-Rokoko tarzıyla tanışmıştır. Şekil.2’de ailesi ile kurdukları atölyede ilk ürettiği sandalye No 4 modeli verilmiştir. Modelin, oturma yerinin kasnağının yapımında dört kat lamine ahşap kullanılırken; arka çerçevesinin içinde yer alan parçaları ise daha ince sekiz kat lamine ahşaptan yapılmıştır.
